Duurzaam isoleren met natuurlijke materialen: goed voor huis én milieu

Publicatiedatum: Woensdag 8 oktober 2025

Steeds meer mensen willen hun woning verduurzamen. Bijvoorbeeld met zonnepanelen, nieuwe beglazing of een warmtepomp. Maar isoleren is vaak de eerste stap, die het meest oplevert. Een goed geïsoleerd huis verbruikt minder energie, blijft langer warm in de winter en juist koeler in de zomer. Biobased isolatie wordt steeds populairder. De prestaties zijn goed, de milieuwinst is duidelijk, en de materialen bieden extra wooncomfort.

De meeste huizen zijn geïsoleerd met materialen zoals glaswol, steenwol of kunststof schuim (EPS, PUR, PIR). Deze doen hun werk, maar ze worden gemaakt uit niet-hernieuwbare grondstoffen zoals aardolie. Dat heeft impact op het milieu. En deze materialen zijn na de levensduur niet meer te gebruiken, zonde. Er is echter een alternatief: biobased isolatie. Biobased isolatiematerialen worden gemaakt van natuurlijke grondstoffen die opnieuw kunnen groeien, zoals hout, vlas of hennep. Natuurlijke materialen gebruiken als isolatie heeft meerdere voordelen.

Waarom kiezen voor biobased isolatie?

1. Goed voor het klimaat

De productie van biobased isolatiematerialen veroorzaakt 20 tot 70% minder CO₂-uitstoot dan de productie van gangbare minerale of kunststof isolatie. (bron: TNO & Natuur & Milieu) Sommige materialen, zoals houtvezel of hennep, leggen zelfs meer CO₂ vast dan hun productie uitstoot. Zo kan 1 ton houtvezel-isolatie ongeveer 1,1 ton CO₂ opslaan.

Dat betekent dat een woning die met biobased materialen is geïsoleerd, niet alleen energie bespaart tijdens het gebruik, maar ook al tijdens de bouw een lagere milieu-impact heeft.

2. Een prettig en gezond binnenklimaat

Natuurlijke materialen ademen als het ware mee met uw huis. Ze kunnen vocht opnemen en later weer afgeven, wat helpt om een stabiele luchtvochtigheid te behouden. Daardoor is er minder kans op condens en schimmelvorming, en voelt de lucht aangenamer aan.

3. Comfortabel en stil

Veel biobased isolatie heeft een hoge dichtheid, waardoor het ook goed geluid dempt. Dat is prettig bij houten vloeren of tussenwanden.

4. Circulair en herbruikbaar

Omdat veel biobased isolatie uit reststromen komt (zoals oud papier of zaagsel), wordt er minder afval geproduceerd. Aan het eind van de levensduur kan het materiaal vaak opnieuw gebruikt óf veilig afgebroken worden.

Hoe scoort biobased isolatie in vergelijking met traditionele materialen?

We hebben een aantal veelgebruikte materialen onder elkaar gezet in de tabel hieronder. Een beetje ingewikkeld, maar wel belangrijk als u overweegt om (biobased) te isoleren.
Het komt hier op neer. biobased isolatie moet vaak iets dikker worden aangebracht om dezelfde effecten (warmteweerstand) te bereiken als bij kunststof schuimisolatie. Vaak is dit (technisch) mogelijk, maar het is niet altijd even praktisch. En afhankelijk van de beschikbare ruimte. Vraag hierbij om advies. Bijvoorbeeld van De Energieke Burger, of een bouwbedrijf gespecialiseerd in isoleren met natuurlijke materialen.

Scroll de tabel horizontaal om meer te zien

Materiaal	Typische lambda (W/m·K)	Vergelijking met gangbaar materiaal
Cellulose	0,035–0,039	vergelijkbaar met glaswol (0,032–0,040)
Houtvezel	0,036–0,044	iets minder isolerend dan PUR (0,022–0,028)
Hennep/Vlas	0,038–0,042	vergelijkbaar met steenwol (0,035–0,040)
Stro	circa 0,040	goed isolerend, maar vooral geschikt voor nieuwbouw (dikke muren)
De isolatiewaarde van materialen wordt uitgedrukt in de lambda-waarde (λ). Hoe lager dit getal, hoe beter het materiaal isoleert.

Biobased in Nederland

Biobased isoleren is in opkomst, maar nog geen standaard. Volgens gegevens van RVO en CE Delft bestaat momenteel ongeveer 10–15% van het isolatiemateriaal op de Nederlandse markt uit biobased producten. De verwachting is dat dit aandeel de komende jaren flink stijgt, mede doordat de overheid biobased bouwen actief stimuleert.

Sommige materialen worden voor een deel lokaal geproduceerd en hebben daardoor een kleinere transport-CO₂-voetafdruk.

Cellulose wordt in Nederland verwerkt uit oud papier, al vindt de industriële productie van isolatievlokken meestal plaats in Duitsland of België.
Houtvezel komt vaak uit naburige landen, maar de grondstof (hout) is Europees en hernieuwbaar.

Waar moet u extra op letten?

Isoleren is vaak een goede goede keuze, en isoleren met natuurlijke materialen is veelbelovend. Qua kosten bent u wellicht iets duurder uit, maar dit kan variëren. Biobased isolatie is vaak 10–20% duurder. Maar door de stijgende vraag en grotere productie kan dit verschil afnemen.

Zoals in alle gevallen, kijk goed naar uw situatie en woning, en vraag om advies. Denk ook aan de vochtbescherming: natuurlijke materialen kunnen vocht opnemen, maar niet goed tegen langdurige natheid. Een goede dampremmende laag is dus essentieel.

Wilt u weten welke materialen geschikt zijn voor uw woning? Meer informatie over isoleren vindt u op de website van Energieloketten(Verwijst naar een externe website).

Stap 1 – Kijk naar de woning: Waar wilt u isoleren: dak, vloer, spouwmuur of binnenwand? Niet elk materiaal past overal even goed. Let op de beschikbare ruimte.
Stap 2 – Bepaal uw doelen: Wilt u vooral milieuwinst, geluiddemping of juist lokale herkomst? Dat helpt bij het kiezen van het juiste materiaal.
Stap 3 – Vraag een specialist om advies: Een erkend adviseur kan berekenen welke dikte en welk materiaal het beste werkt. Vermeld dat u geïnteresseerd bent in biobased isolatie. Wilt u eerst onafhankelijk en gratis advies van een deskundige? Maak een afspraak met De Energieke Burger. Deze lokale, vrijwillige energiecoaches komen bij u langs. Ze beantwoorden al uw vragen en twijfels, en achteraf krijgt u een rapport met mogelijkheden voor uw woning. Duidelijk, makkelijk, kosteloos en vrijblijvend.

Kom langs en stel uw vragen!

Tijdens de Klimaatweek (10 - 16 november) staat de mobiele showroom van Duurzaam Bouwloket weer in de gemeente. U kunt er isolatiematerialen bekijken en vragen stellen aan de adviseur. Kijk bij de evenementen voor meer info.

Ook in de klimaatweek: het eerste duurzame inloopspreekuur op het gemeentehuis in Overveen. Zien we u dan?

Naar overzicht